W moim ostrołęckim punkcie bibliotecznym na osiedlu Centrum panie bibliotekarki nie mogą uskarżać się na brak pracy, mimo różnych niedogodności. Pomieszczenie biblioteczne zlokalizowane jest na pierwszym piętrze, bez windy. Jest to uciążliwe zwłaszcza dla nieco starszych czytelników. Przed pandemią można było wejść do środka poszperać nieco. Obecnie trzeba czekać w kolejce. Do środka może wejść tylko jedna osoba.  

Te wszystkie utrudnienia nie wpływają na poziom czytelnictwa. To cieszy. Zainteresowanie czytaniem potwierdza dziewiąta już edycja o nazwie „Narodowego Czytania”, które na początku września odbywają w Ogrodzie Saskim w Warszawie.

W tym kulturalnym wydarzeniu bierze udział pierwsza osoba w państwie Prezydent, co świadczy o randze imprezy.  

Wierzę, że w tym szczególnym dla nas czasie, kiedy razem pokonujemy epidemię, wspólna lektura klasyki polskiej jeszcze silniej nas zjednoczy, przynosząc wiele czytelniczej satysfakcji i ponownie łącząc w przekonaniu o doniosłości dzieł naszych największych pisarzy – napisał Prezydent RP Andrzej Duda w liście zachęcającym do współtworzenia akcji. W warszawskim Ogrodzie Saskim 5 września prezydent Andrzej Duda razem z pierwszą damą Agatą Kornhauser – Dudą zainaugurowali IX edycję Narodowego Czytania. W tym roku lekturą był dramat Juliusza Słowackiego „Balladyna”.  

Za przykładem Warszawy spotkanie z dziełem Juliusza Słowackiego odbyły się w różnych miastach.  Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński mówił podczas inauguracji akcji, że czytanie jest jak chleb powszedni, czytanie jest jak picie wody u źródła, czytanie jest jak oranie pola na przyszłe plony, czytanie jest jak wycieczka w góry w piękny słoneczny dzień, bo czytanie to jest zaspokajanie potrzeb podstawowych i zaspokajanie tych potrzeb samorealizacyjnych, kreacyjnych, poznawczych.   

                                     Mickiewicz, Fredro, Sienkiewicz  

Akcję zapoczątkowano w 2012 z okazji 200-lecia Drugiej Wojny Polskiej i najazdu Napoleona na Rosję, podczas którego miał miejsce opisany w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza” Ostatni zajazd na Litwie”.  Pomysłodawcy pragnęli tego, by literatura narodowa nie była tylko przedmiotem nauczania szkolnego, ale by stała się obecna w szeroko rozumianym życiu społecznym. Publiczne czytanie” Pana Tadeusza” odbyło się 8 września 2012 w dziesiątkach miejscowości z udziałem rzesz słuchaczy. Warszawskie oficjalne czytanie epopei narodowej miało miejsce w Parku Saskim.  

2013 w akcji uczestniczyli już mieszkańcy ponad 700 miejscowości. Odczytywano fragmenty dzieł Aleksandra Fredry. Trzecią edycję Narodowego Czytania 6 września 2014 również objął swoim patronatem prezydent Bronisław Komorowski. Odczytywano fragmenty Sienkiewiczowskiej „Trylogii”. Akcja ponownie spotkała się z olbrzymim zainteresowaniem Polaków – wydarzenie odbyło się w ponad 1500 miejscowościach. Czwartą edycję akcji w 2015 objęła swoim patronatem para prezydencka Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda. Przygotowano specjalną krótszą adaptację” Lalki” Bolesława Prusa po to, by umożliwić różnym instytucjom organizację publicznych odczytów. Kancelaria Prezydenta przygotowała też okolicznościową pieczęć, plakat oraz baner. W akcji uczestniczyło ponad 1600 miejscowości.  

Piątą edycję (2016) ponownie objęła swoim patronatem para prezydencka, Prezydent wystosował okolicznościowy list do obywateli, zachęcający do udziału w akcji. Polacy, w drodze głosowania internetowego, sami wybrali dzieło, które odczytywano następnie w całej Polsce. Sienkiewiczowskie” Quo Vadis”wygrało z takimi dziełami literatury narodowej, jak:” Chłopi Władysława Reymonta,” Wesele” Stanisława Wyspiańskiego,” Popioły” Stefana Żeromskiego oraz „Noce i dnie” Marii Dąbrowskiej.  

W szóstej edycji (2017) zaproponowano , by Polacy po raz kolejny sami wybrali dzieło do publicznego odczytywania. Propozycja Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk obejmowała: ”Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, „Pamiątki Soplicy” Henryka Rzewuskiego, „Beniowskiego” Juliusza Słowackiego oraz ”Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. Czytelnicy wybrali do odczytania podczas szóstej edycji „Wesele.” Na tę lekturę głosowało prawie 18 tys. obywateli. W sumie oddano 37 tys. głosów. Dramat autorstwa Stanisława Wyspiańskiego odczytano w wielu miejscowościach w kraju oraz za granicą, m.in. na Litwie, Łotwie, Białorusi, Ukrainie, w Rosji, we Włoszech, we Francji, w Hiszpanii, Portugalii, na Węgrzech, w Niemczech, Danii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Australii, Nowej Zelandii, Kazachstanie i Japonii.  

2018 akcja Narodowe Czytanie miała specjalny charakter. W nawiązaniu do jubileuszu 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę Para Prezydencka zaproponowała lekturę ”Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego. Dodatkowo przez cały rok czytano Antologię Niepodległości, specjalnie przygotowany z tej okazji wybór utworów z kanonu polskiej literatury patriotycznej. „Przedwiośnie” podczas finału akcji było czytane w prawie 3000 miejsc na całym świecie, w tym w 33 krajach i 134 miejscach poza granicami Polski.  

2019 r. wybrano „Osiem lektur na ósme Narodowe Czytanie”, czyli „teksty, których wspólnym mianownikiem jest polskość w połączeniu z treściami uniwersalnymi, refleksją nad człowiekiem i społeczeństwem”. Utwory te reprezentują różne epoki i style, a „łączy je to, co najważniejsze: są na trwałe wpisane w historię polskiej literatury .Był  to zbiór ośmiu  utworów Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Szulza,,Władysława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego. Nowele zostały wybrane przez Parę Prezydencką z ponad 100 propozycji tytułów przesłanych do Kancelarii Prezydenta Kancelaria Prezydenta RP opublikowała także specjalne wydanie nowel w alfabecie Braille’a, które zostało wysłane do ośrodków dla osób niewidomych w całej Polsce.  

Czytanie wyposaża nas – pojedynczych ludzi i całe wspólnoty – w takie umiejętności, bez których nie potrafimy żyć, bez których nie potrafimy funkcjonować jako ludzie i jako społeczności – pointował minister Gliński podczas inauguracji tegorocznego Narodowego Czytania.   

Minister kultury podał, że w Polsce „około 40 proc. społeczeństwa czyta”. – Pewnie powiedzielibyśmy, że chcielibyśmy, żeby więcej osób czytało. My się pocieszamy, że od wielu lat według badań, które prowadzi Biblioteka Narodowa, nie spada ten poziom, utrzymujemy ten poziom, mimo wielkiej presji współczesnej kultury z elektryzowanej, cyfryzacji. Mówimy często o kryzysie kultury, bronimy tego poziomu 40 proc. ludzi, którzy czytają w Polsce książki. Z tego możemy być dumni, ale to jest wciąż za mało – wskazał.  

.

Bożena Chojnacka  

Poprzedni artykułManhattan z mojego balkonu
Następny artykułPrzygotowanie do Seal of Biliteracy dla polonijnej młodzieży w Stanach Zjednoczonych

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj