Muzeum Narodowe w Warszawie oferuje atrakcyjne lekcje dla polonijnych szkół (rezerwacja: edukacja@mnw.art.pl). Przekonali się o tym uczniowie 8 klasy w Szkole im. K. Pułaskiego w South Hackensack w New Jersey. Edukatorka Romualda Radwańska przeprowadziła dla nich bardzo interesującą prezentację na temat Tatr w malarstwie i literaturze polskiej.
„Od dzieciństwa jestem wielbicielką Tatr” – powiedziała na powitanie pani Radwańska. Z pasją w głosie poprowadziła wirtualnie uczniów po górach. Zakopane niby małe miasto, bo liczy niecałe 30 tys. mieszkańców, ale ma wielkie w znaczeniu dla Polaków.
„Zakopane to było miejsce kultowe. Dla polskiego artysty było obowiązkiem patriotycznym, by tam pojechać w czasach, gdy Polska nie znajdowała się na mapie świata” – powiedziała pani Radwańska. Przypomniała, że do Zakopanego w XIX wieku nie prowadziła nawet porządna droga, dzięki czemu zaborcy tam nie docierali, a Polacy mogli zaczerpnąć upragnionej wolności. To właśnie Zakopane było pierwszym przyczółkiem Polski, gdy powstała Rzeczpospolita Zakopiańska w październiku 1918 roku i jej prezydentem został Stefan Żeromski.
Uczniowie odwiedzili Tatry w czasie przeszłym. Poznali m. in. postać Tytusa Chałubińskiego, zasłużonego dla Zakopanego i górali.
„To był absolutnie wyjątkowy człowiek, który miał dużo empatii! Pomagał góralom, gdy chorowali na cholerę. Zdobył ich serca i górale go pokochali” – objaśniła Radwańska. Uczniowie dowiedzieli się, że Chałubiński dał skarb góralom. Skarb w postaci nasion koniczyny, którą żywią się owce. Chałubiński uwielbiał chodzić w góry z orkiestrą góralską i w towarzystwie Sabały, legendarnego gawędziarza.
Podczas lekcji, gdzie można było oglądać stare fotografie Stanisława Bizańskiego i zdjęcia obrazów m. in Stanisława Witkiewicza i Leona Wyczółkowskiego, był też czas na zagadki. Należało odgadnąć kto jest na fotografii, której fragmenty odkrywała pani Radwańska po każdym pytaniu ucznia, prowadzącym do prawidłowej odpowiedzi. Tak, udało się! Z fotografii patrzył Henryk Sienkiewicz w towarzystwie swoich dzieci: Jadwigi i Henryka Józefa. Noblista kochał góry, góralską kulturę i gwarę. Sienkiewicz jest też autorem „Sabałowej bajki”. Czas, żeby ją przypomnieć na następnej lekcji. Można ją pobrać na darmowym portalu:https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/sienkiewicz-sabalowa-bajka.html
– Czy w Tatrach spotykamy tylko białe niedźwiedzie? – zapytała pani Radwańska.
– Nie! – podniosły się liczne głosy w klasie.
– Słyszeliście słowo gawra?
– Nie.
– To zimowe legowisko niedźwiedzi – objaśniła.
Tatrzańska przyroda jest istotną częścią wiedzy o górach.
– Pamiętam, gdy byłam młodą dziewczyną, w czasie lata widziałam stado kozic tańczących na śniegu. Na takiej niedużej połaci. Bawiły się. Niedawno też widziałam kozice na Kasprowym Wierchu. Stały. Mogłyśmy sobie spojrzeć w oczy.
Teraz podczas pandemii kozicom obniża się poziom stresu. Mniej ludzi chodzi po górach – stwierdziła pani Radwańska.
Nasze wirtualne szlaki górskie i kontaktów z Muzeum Narodowym w Warszawie zostały przetarte. Będziemy z nich korzystać. Po prezentacji pani Radwańskiej nie ma też wątpliwości, że jest wielbicielką gór.
Danuta Świątek
Zdjęcia: Krystian Malkowski i Kaz Pienkawa