Większość stacji nowojorskiego metra nie należy do miejsc, w których chcielibyśmy pobyć dłużej niż musimy. Zazwyczaj przemykamy przez nie w pośpiechu. Nic dziwnego, nie wywołują one w nas przyjemnych wrażeń estetycznych. Stacja 14th St/8th Avenue wyglądałaby jak wiele innych w Nowym Jorku, gdyby nie stała instalacja „Life Underground”, której twórcą jest amerykański rzeźbiarz Tom Otterness.
Ponad sto miniaturowych rzeźb bajkowych postaci z brązu zdobi zakamarki stacji. Rozproszone są na jej całej powierzchni, czasem w najmniej oczekiwanych miejscach: na podłodze, na słupach, balustradach, ławkach, pod schodami, zwisają z sufitu, itd. Zabawne figurki, jakże trafnie oddające temat ekspozycji „the impossibility of understanding life in New York” przedstawiają ludzi, zwierzęta i figury abstrakcyjne w różnych sytuacjach.
10 – calowe rzeźby na dobre wkomponowały się w rytm miasta funkcjonującego „według zegara”.
Są odzwierciedleniem nowojorczyków niejednokrotnie zagubionych w meandrach życia w wielkiej metropolii i tych niemalże w stu procentach podporządkowanych wszechobecnemu pędowi skomercjalizowanego świata.
Jest tam aligator wychodzący spod włazu, gryzący figurkę z głową w kształcie sakiewki na pieniądze, bodaj najpopularniejsza rzeźba tej ekspozycji. Częścią instalacji są także: śpiący bezdomny strzeżony przez policjanta czy dwaj złodziejaszkowie przyłapani na gorącym uczynku, rozbawiona spacerująca para, mały człowieczek
z wielkim workiem pieniędzy, siedzący spokojnie na ławce i nieustannie czekający na metro, pracownicy zamiatający tokeny („żetony”, którymi kiedyś płacono za przejazd metrem) i stosy monet jednocentowych, figurki siedzące na szczycie worków pełnych pieniędzy, robotnicy niosący narzędzia o wielkich rozmiarach. Są też kolosalne stopy odcięte w kostkach, totem przedstawiający rzeźbę telefonu z ludzkimi cechami zewnętrznymi, zwierzęta symbolizujące dwie amerykańskie partie: słoń – Republikańską i osioł – Demokratyczną.
Nie sposób wymienić wszystkich rzeźb Otternessa, które od 2001 r. zdobią stację 14th St/8th Avenue i należą do jednych z najbardziej popularnych prac artystów w systemie nowojorskiego metra. To jeden z wielu przykładów kolekcji sztuki w Wielkim Jabłku, którą możemy zobaczyć, tak przy okazji, oczekując na metro.
Tom Otterness – amerykański rzeźbiarz mieszkający w Nowym Jorku. Jego prace zdobią parki, place, stacje metra, biblioteki, sądy, muzea w Wielkim Jabłku i innych miastach na całym świecie. Styl Otternessa jest często nazywany „cartoonish and cheerful”, bo rzeźby, które tworzy w swojej pracowni w Gowanus, w Brooklynie, przypominają postacie z kreskówek, są zabawne, czasami nawiązują do polityki.
Tekst i zdjęcia: Ewa Jaczyński
www.polskieradionyc.com
