Powoli przebrzmiewają echa światowych polonijnych zjazdów nauczycielskich.
Te w Ostródzie i Chicago komentowane z dnia na dzień, rejestrujące przebieg i najważniejsze wydarzenia, dostarczyły ich uczestnikom wiele tematów do rozmyślań.
Dały możliwość wymiany doświadczeń, podzielenia się sukcesami, ale też
i niemożnościami, trudnościami. Stworzyły poczucie jedności i bliskości w działaniach tak ważnych, jakim jest krzewienie polskości z dala od kraju nad Wisłą.
W Ostródzie również zaprezentowano propozycje dla uczniów zdolnych, zainteresowanych różnymi przedmiotami, także ścisłymi, biologią, chemią itp. Poświęcono na to zagadnienie niewiele czasu.
Warto przypomnieć na czym owa pomoc polega.
Uczestnicząca w zjeździe profesor Krystyna Nowińska niezwykle barwnie przedstawiła eksperymenty poznańskiej uczelni pokazujące pracę ze zdolnymi uczniami. Programom tym nadano atrakcyjne, przyciągające nazwy i tytuły.
„Jest to dla nas wielka przyjemność wprowadzania kogoś w pasję, zaszczepiania bakcyla.” – mówiła wykładowca Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Wielkim zainteresowaniem dzieci i młodzieży cieszyły się zajęcia na tzw. „Kolorowym Uniwersytecie.” Wyobraźcie sobie wielką salę i zgromadzone dzieci, które patrzyły na naukowe eksperymenty z biologii
i chemii jak na magiczną bajkę.
„Wyobraźcie sobie ich zachwyt” – przekonywała, dając jedynie zarys proponowanych programów. Również ogromnym zainteresowaniem młodych chemików i fizyków cieszył się program o nazwie
„Noc Naukowców”.
„Podróż do wnętrza chemii”
6-12, zapoznając je z różnymi dziedzinami wiedzy. Program ten służy rozbudzeniu zainteresowań otaczającym światem oraz pomaga w odnalezieniu własnych zainteresowań zgodnych z uzdolnieniami.
Spotkania z młodymi „studentami” Kolorowego Uniwersytetu odbywają się raz w miesiącu, każde na innym wydziale. Wśród prezentacji były np.: opowieści o kotach, ich historii, rasach
i zwyczajach. Była opowieść o wężach afrykańskich, a także o tańcu i jego historii.
Na wydziale chemii odbyły się pokazy chemiczne, które ilustrowały tematykę wcześniejszego wykładu zatytułowanego: „Podróż do wnętrza chemii: kolor, światło, huk”.
Roczny program Kolorowego Uniwersytetu kończy się wręczeniem dyplomów. Udział w tym programie należy wcześniej zarejestrować na uczelni.
„Noc naukowców”
Program polega na przygotowywaniu
i prowadzeniu wykładów dokumentowanych pokazami z zakresu chemii, biologii i fizyki. Prowadzone są też pokazy atrakcyjnych eksperymentów komentowane i uzupełniane reakcjami chemicznymi.
„Newton też był uczniem” jest programem kierowanym do szczególnie uzdolnionych uczniów szkół gimnazjalnych i licealnych. Współfinansowany jest przez Unię Europejską.
Organizatorem jest Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, a działaniem objęte są województwa: lubuskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie. Program realizowany jest wspólnie przez cztery Wydziały UAM: Biologii, Chemii, Fizyki, oraz Wydział Matematyki i Informatyki. Celem projektu jest rozbudzanie zainteresowań uczniów problemami matematyczno – przyrodniczymi i informatycznymi. Pokazuje wzajemną zależność tych nauk oraz ich powiązanie z życiem.
Organizacją zajęć zajmują się uniwersytety, a także instytuty naukowe, które przygotowują wykłady, pokazy i panele.
Autorskie programy
Szkoły gimnazjalne i licealne reprezentujące wysoki poziom nauczania z przedmiotów takich jak biologia, chemia, matematyka objęte są współpracą w ramach tzw. klas akademickich.
Jest to kolejna forma pomocy. Nauczyciel prowadzący na przykład chemię opracowuje autorski program nauczania tego przedmiotu. Zazwyczaj jest on rozszerzony w porównaniu do wymaganych minimów programowych. Takiemu nauczycielowi i takiej klasie przysługuje pomoc ze strony wydziału akademickiego. Klasy te uczestniczą w zajęciach na równi z klasami akademickimi.
Część zajęć prowadzona jest w laboratoriach uniwersyteckich przez pracowników uczelni. Są to zazwyczaj 3,4 spotkania dwu i trzygodzinne w ciągu roku, podczas których uczniowie wykonują eksperymenty pod opieką pracowników bądź studentów.
W każdym roku organizowane są sympozja dla najlepszych uczniów, wykazujących zainteresowania szersze niż przeciętne. Uczniowie biorący udział w sympozjach opracowują wystąpienia, które przedstawiają przed jury i innymi rywalami. Najlepsi przechodzą na szczebel sympozjum międzyszkolnego.
Są też Festiwale Nauki i Sztuki popularyzujące naukę i sztukę wśród młodzieży szkolnej, a także dorosłych zainteresowanych tymi dziedzinami życia. W ramach Festiwalu odbywają się pokazy, wykłady, a także dyskusje naukowe z udziałem publiczności zadającej wykładowcom konkretne pytania.
Panele dotyczą m.in. źródeł energii, produkcji energii z surowców odnawialnych, energii jądrowej czy dyskusje dotyczące spalania odpadów, wpływu niezdrowej żywności na stan zdrowia.
Festiwal Nauki i Sztuki zazwyczaj trwa 10 dni. W jego przebieg zaangażowane są zwykle wszystkie wyższe uczelnie i instytuty naukowe działające w mieście.
Spotkania festiwalowe mogą mieć tez formę warsztatów lub wycieczek np. zwiedzanie obserwatorium astronomicznego z obserwacja nieba.
Poznań zaprasza
Projekt realizowany jest w ramach zajęć pozalekcyjnych prowadzonych przez nauczycieli gimnazjów i liceów oraz nauczycieli akademickich UAM. Jest też możliwość jednodniowych warsztatów organizowanych na terenie uczelni. Podczas warsztatów uczniowie uczestniczą w zajęciach laboratoryjnych oraz w wykładach.
Istnieją też pięciodniowie warsztaty w Poznaniu. Uczniowie wraz z opiekunami przyjeżdżają na uczelnie, mając zapewnione spanie, wyżywienie, bezpłatne korzystanie z komunikacji. Podczas warsztatów uczestniczą w zajęciach laboratoryjnych, w wykładach oraz poznają Poznań, jego zabytki, biorą udział w wydarzeniach teatralnych i muzycznych.
Program trwa trzy lata i obejmuje klasy licealne od 1 do 3. Cieszy się dużym zainteresowaniem.
Jest to „najmłodsze dziecko.” Uczestniczą w nim 24 szkoły, wybrane z liczby 50, które ubiegały się o udział w programie. Działa drugi rok.
Ciekawe u ilu osób rozbudzi chemię do chemii?
Bożena Chojnacka
