Każdy nauczyciel stara się, by jego lekcja była ciekawa, pozbawiona nudy. Dlatego ja także poszukuję takich metod, które sprawią, że lekcja ta stanie się przygodą, zabawą, w której uczeń będzie chciał chętnie uczestniczyć i wchłaniać wiedzę.
Mam o tyle dobrze, że w szkołach, w których uczę, mam możliwość rozmowy na ten temat z innymi nauczycielami – bardziej doświadczonymi, co owocuje tym, że mam możliwość wprowadzenia do realizacji lekcji, metod, które już zostały wypróbowane, i które dają znakomite efekty. Nie oznacza to, że na tym zaprzestaję, staram się urozmaicać lekcje także na swój sposób.
Bardzo często do realizacji zadań dydaktycznych wykorzystuję multimedia oraz stawiam na metody aktywizującę, które stwarzają możliwości zabawy na lekcji, a tym samym pobudzają aktywność uczniów. Pozwalają łatwiej przyswoić nowe wiadomości.
Podczas swoich obserwacji zauważyłem, że uczniowie z mojej klasy lubią występować przed większą publicznością (np. przed całą szkołą).
Chcąc to wykorzystać, postanowiłem, że każdego roku będziemy przygotowywać akademie z okazji ważnych wydarzeń związanych z historią Polski. Uczniowie, ucząc się swoich ról, poznają historię Polski, bawią się podczas prób i cieszą się z tego, że to oni występując na scenie są nauczycielami i uczą innych.
Świetnym sposobem na urozmaiconą lekcję, który zaobserwowałem w naszej szkole w Mahwah, jest zapraszanie na nie różnych gości. Bardzo mi się to podoba i myślę, że skorzystam z tego pomysłu i ja.
Chciałbym w skrócie zaprezentować jedną z lekcji, na której sięgnąłem m.in. po pomoce multimedialne. Zaznaczam, że nie jest to konspekt lekcji, tylko jego skrót.
Lekcja o Morzu Bałtyckim – jego geneza i charakterystyka.
1. Przy pomocy komputera i projektora multimedialnego dokonuję charakterystyki Morza Bałtyckiego.
– Wyświetlam na ekranie mapę, na której w zbliżeniu widoczne jest Morze Bałtyckie wraz z zatokami, cieśninami, wyspami, kanałami oraz państwami, które mają bezpośredni dostęp do niego – na podstawie tej mapy przeprowadzam krótki wykład dotyczący wyżej wymienionych zagadnień.
– Przeprowadzam prezentację multimedialną ( power point) – dzięki, której uczniowie dowiadują się :
W jaki sposób i kiedy powstało Morze Baltyckie, do jakiego typu mórz i jakiego rozlewiska oceanicznego należy, jaką ma głębokość, jakie jest stężenie jego zasolenia, dowiadują się o jego mieszkańcach oraz roślinności, o nadmorskich miejscowościach, o popularnych sportach wodnych tam uprawianych oraz o darach jakie Bałtyk daje- (pokazuję uczniom przyniesione na zajęcia okazy bursztynów).
2. Po prezentacji proszę uczniów, żeby w dwuosobowych grupach stworzyli tzw. „ Legitymację Morza Bałtyckiego” – czyli coś na wzór ID. (Uczniowie mają do dyspozycji wyświetloną mapę multimedialną Bałtyku oraz podręcznik do geografii Polski) – kontroluje ich pracę.
Podczas wykonywania zadania w grupach uczniowie kształtują umiejętność współpracy, zdobywają umiejętności komunikacyjne , wytwarza się bezpieczne środowisko pracy, pozwalające myśleć, wypowiadać się odważniej na temat swoich spostrzeżeń, uwag.
3. Proponuję uczniom „ grę dydaktyczną” polegającą na dopasowaniu terminów geograficznych (wybrzeże, cieśnina, półwysep, zatoka, wyspa, kanał) do opisu. Uczeń czyta głośno wyświetlony na ekranie opis, a następnie wskazuje osobę, która ma dopasować odpowiedni do niego termin geograficzny. Gra ta ma za zadanie pobudzić uczniów do samodzielnego rozumowania.
4. Tym razem proszę ucznów, żeby przeczytali fragment z podręcznika do geografii, w którym mowa jest o zanieczyszczeniu Bałtyku, o jego skutkach oraz sposobach zapobiegania.
– Uczniowie w punktach wypisują na tablicy najważniejsze, ich zdaniem zagadnienia, nad którymi przeprowadzona jest „burza mózgów” – metoda ta daje możliwość dzielenia się swoimi pomysłami, każdy uczestnik ma szansę wyrażenia swoich myśli i skojarzeń.
– Uczniowie zapisuja w zeszytach efekt swojej wspólnej pracy. (Celowo także skorzystalem tutaj z metody czytania, gdyż wiem, że przy tym zadaniu uczniowie uświadomiają sobie wyraźnie jaki jest cel czytania tekstu, co sprzyja motywacji i koncentracji uwagi).
5. Na zakończenie zapraszam uczniów do rozwiązania testu interaktywnego, podsumowującego omawianą lekcję.
Mariusz Gajewicz
Nauczyciel w Polskiej Szkole im. Mikołaja Kopernika w Mahwah, NJ i Polskiej Szkoły im. Św. Michała w Lyndhurst, NJ