Już kilkakrotnie pisałam Wam o moim rodzinnym mieście. Mam wrażenie, że im więcej chcę napisać, tym bardziej nie nadążam. Wszystko dlatego, że tyle się tu dzieje! Ludzie, którzy z ogromną pasją udzielają się w mieście, mają ciągle nowe pomysły i plany! A to, co dzieje się właśnie teraz, jest zbiorem wszystkich działań, by osiągnąć Wielki Cel: by Bielsko-Biała zostało Europejską Stolicą Kultury w 2029 roku.
Europejska Stolica Kultury to tytuł przyznawany co roku dwóm lub trzem miastom Unii Europejskiej. Tytuł jest przyznawany od 1985 roku. Jest to jeden z największych programów Unii Europejskiej w zakresie kultury. Idea ma na celu promowanie różnorodności kulturowej w Europie oraz podkreślenie wspólnych korzeni naszej cywilizacji. Jest doskonałą okazją do rozwoju miasta i regionu przez działania w sferze kultury.
Miasto, które zostaje wybrane, ma okazję do rozwijania i promowania sztuki, kultury i dziedzictwa kulturowego. W wybranym mieście przez cały rok organizowane są różne wydarzenia kulturalne: festiwale, wystawy, koncert, spektakle teatralne, itp. To okazja do wypromowania miasta na arenie międzynarodowej. Z pewnością jedną z korzyści jest rozwój sektora związanego z obsługą ruchu turystycznego i wzrost liczby turystów w roku obchodów. Wydarzenia artystyczne przygotowywane przez miasta organizujące obchody Europejskiej Stolicy Kultury mogą być ważnym czynnikiem umocnienia tożsamości kulturalnej.
Bielsko-Biała, jako jedno z czterech miast, zostało zakwalifikowane do drugiego etapu starań o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029. Naszymi konkurentami są Katowice, Lublin i Kołobrzeg. Do tej pory dwa Polskie miasta świętowały zdobycie tego tytułu: Kraków w roku 2000 i Wrocław w 2016. Rada Miejska Bielska-Białej, w grudniu 2023 roku, podjęła uchwałę w sprawie utworzenia samorządowej instytucji kultury: Instytut Kultury Miejskiej – Miasto Splotów. Zadaniem tej instytucji jest nie tylko organizacja wydarzeń artystycznych, ale również inicjowanie projektów wspierających rozwój społeczny i ekonomiczny.
Koncepcja promocji Bielska-Białej opiera się na haśle: „Tkamy dobrostan”. Hasło to odwołuje się do tradycji włókienniczej naszego miasta z XIX i XX wieku. Jednocześnie motyw splotu, wywodzący się z tej tradycji, przenosi się na wielowymiarowy sposób postrzegania miasta, gdzie natura przeplata się z kulturą, a wielokulturowość staje się przestrzenią dialogu społecznego. Ważne jest pokazanie miasta, w którym przeplatają się historie mieszkających w nim ludzi.
W bidboku, czyli programie projektu można przeczytać: „Naszym nadrzędnym celem jest (…) utkanie nowej, współczesnej tkaniny miasta, której silne i niebanalne sploty pozwolą mieszkańcom na osiągnięcie DOBROSTANU – zadowolenia w różnych dziedzinach życia.
Tkanina to metafora dobrostanu, którego potrzebujemy (…). By ją utkać chcemy jeszcze raz poprowadzić wątek przez główne osnowy naszego świata (nici prowadzące wzdłuż całego materiału). Odnajdziemy nowe sploty, nawiążemy twórczy dialog z tradycją i jak najlepiej wykorzystamy lokalne zasoby do stworzenia wspólnej europejskiej przyszłości. (*)
To fantastyczne, że miasto żyje!
Czy wiecie jak ciekawe wydarzenia planowane są na rok 2029, jeśli nasze miasto uzyska zaszczytny tytuł? W konkursowym opisie projektu znajduje się 30 nowych pomysłów, związanych z przeróżnymi dziedzinami, formami sztuki i kultury. Jestem pewna, że każdy z mieszkańców, bez względu na wiek, płeć i zainteresowania, znajdzie wśród nich coś dla siebie.
Wiele z tych wydarzeń dzieje się już teraz. Niektóre dopiero budują swoją historię, jak na przykład zawody enduro na naszych górskich trasach rowerowych. Przy okazji tych zawodów, w tym roku nowo powołany Instytut Kultury Miejskiej Miasto Splotów organizował warsztaty dla fotografów z uwieczniania wydarzeń sportowych. Kilka dni temu zostało otwarte Centrum bajki i animacji OKO w bielskim Studio Filmów Rysunkowych, a także rozstrzygnięto konkurs na koncepcję urbanistyczno-architektoniczną nowej siedziby Teatru Lalek Banialuka. W listopadzie do Bielska-Białej zjadą się światowej sławy specjaliści zajmujący się zagadnieniem związków kultury ze zdrowiem.
Powstał też projekt badawczy grodziska oraz pomysł na parki pamięci na cmentarzach żydowskim i ewangelickim. By lepiej przygotować się na nieuniknione zmiany społeczne, proponowany jest projekt przełamywania stereotypów, a także tzw. Mapa Wolności, natomiast Festiwal Uważności ma być sposobem na radzenie sobie w otaczającym nas przebodźcowanym świecie.
W planach są nie tylko wydarzenia kulturalne, ale również inwestycje, które zwiększą komfort mieszkańców. Takim przykładem może być budowa Zintegrowanego Centrum Przesiadkowego, rewitalizacja linii kolejowej oraz projekt północnej obwodnicy miasta.
Nie zabrakło także pomysłów związanych z turystyką górską i moimi ukochanymi beskidzkimi szlakami. The Loop, to trasa oparta na szlakach PTTK. Ja wskazuje nazwa cechą charakterystyczną jest fakt, że szlak ma swój początek w tym samym miejscu, w którym się kończy. Pokonanie całej pętli, to konieczność przejścia prawie 250 kilometrów przy łącznym przewyższeniu przekraczającym 11000 metrów, szlakami Beskidu Śląskiego, Żywieckiego i Małego.
Jak pisałam wcześniej, kluczową wartością projektu jest „dobrostan”. To uczucie ma towarzyszyć wszystkim mieszkańcom, niezależnie czy Bielsko-Biała zostanie Europejską Stolicą Kultury, czy nie. Dobre otoczenie ma sprawiać, że w tym właśnie miejscu na świecie ludzie będą chcieli żyć. Organizatorzy podkreślają, że nawet, jeśli nie uda się wygrać, to sam proces starań ma wielki wpływ na rozwój miasta. Sam udział w przygotowaniach, pozwolił na poznanie oczekiwań mieszkańców i diagnozę najważniejszych wyzwań i potrzeb. Odbyło się wiele spotkań i rozmów, które będą kontynuowane, nawiązano nowe kontakty.
Przyznaję, że mam wielką nadzieję, na wygraną. Wiem, że można się w tym miejscu zakochać. Obiecuję, że do tego czasu będę już miała za sobą całą pętelkę trasy The Loop! Jeśli jeszcze Wam mało, zobaczcie krótki film promocyjny: https://www.youtube.com/watch?v=uYUGoytXtTQ
Moje miasto: Bielsko-Biała
to miejscówka doskonała!
Niby małe, jednak wielkie.
Mamy tu atrakcje wszelkie:
.
Są koncerty, festiwale,
i muzea, i murale.
Mamy zamek, ciche parki
i nad rzeką zakamarki…
.
Tyle rzeczy się tu dzieje!
Reksio się do dzieci śmieje
i zachęca do wędrówki.
(możesz zjeść po drodze krówki).
.
Kiedy w mieście dni gorące,
to w Beskidy pędź ze słońcem.
Przejdź się którymś pięknym szlakiem
w dobrych butach i z plecakiem.
.
Tutaj czas ciekawie płynie
latem, wiosną, także w zimie.
Przyjedź, może zostać zechcesz
choć na chwilę w naszym mieście.
.
Tekst i zdjęcia: Beata Jaczewska
(*) Fragment pochodzi ze strony: https://cdn.shopify.com/s/files/1/0763/0169/7354/files/bidbook_BB_pl_2-1.pdf?v=1695713913