Odebrano wam życie by nie ożyła myśl niepodległa
kneblowano nam usta
Byśmy nie dali świadectwa
Cieniom waszym meldujemy – Nie Zginęła.
Recytował nad grobem dowódcy antykomunistycznego podziemia Aleksandra Bednarczyka ps.”Adam” Jacek Karczewski, prezes Stowarzyszenia Historii Ziemi Ostrołęckiej. Aleksander oddał swoje młode życie dla Ojczyzny. W chwili śmierci miał 33 lata.
Ta sama delegacja odwiedziła mogiłę „sznapsa”, sanitariusza z oddziałów Łupaszki. Odwiedzenie mogił żołnierzy antykomunistycznego podziemia było jednym z punktów obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Dzień ten ustanowiony przez śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego obchodzony od kilku lat 1 marca ma być wyrazem pamięci i hołdu dla tysięcy żołnierzy, nazwanych „wyklętymi”, pochodzących „z różnych domów, z różnych miast i wsi”, jak czytamy w informatorze Ziemi Ostrołęckiej specjalnie wydanym i na ten dzień. Ostrołeka miała swój znaczący udział w powojennej konspiracji niepodległościowej.
1 marca przed południem przed pomnikiem ofiar komunistycznego reżimu na skwerze im. Lecha Kaczyńskiego licznie zebrali się mieszkańcy Ostrołęki. Byli wśród nich parlamentarzyści, władze miasta,duchowni, służby mundurowe i co najbardziej cieszyło liczne delegacje młodzieży ze szkół i klubów sportowych.
Do nich to właśnie skierował przesłanie prezydent Janusz Kotowski, mówiąc: „są z nami młode osoby, które w swoich pragnieniach mają nie tylko codzienność, ale także najpiękniejsze pragnienia bycia dla drugiego człowieka i dla Ojczyzny”.
Miejsce przed pomnikiem zaścieliły wiązanki kwiatów składane przez poczty sztandarowe. Ze wzruszeniem patrzyłam na długą listę nazwisk ofiar reżimu widniejących na pomniku. Wiatr kołysał sztandarami, poczty maszerowały w rytm wybijanej melodii. Czas jakby stanął. Przechodnie zatrzymywali się z uwagą. Był to zwykły piątkowy, a więc targowy dzień, tak go nazywamy na Kurpiach. Nie wszyscy zdecydowali się wziąć aktywny udział w uroczystości, ale muzyka i padające słowa zatrzymywały ich w biegu. Może niejeden przechodzień chociaż przez chwilę zamyślił się nad tym fragmentem trudnej historii kraju i miasta, może dzieki tego typu uroczystościom nie będzie obojętnie przechodził obok tego pomnika pamięci i męczeństwa.
Trójka młodych ludzi ze Studia Piosenki 21 działającym przy klubie „Oczko”, w krótkiej inscenizacji słowno-muzycznej przybliżyła dramat tamtych czasów, śmierć, poniewierkę, strach, tęsknotę i niepewność jutra, uczuć, które towarzyszyły walczącym żołnierzom. Nie mogli pogodzić się z powojenną sytuacją w kraju, z narzuceniem narodowi obcego, wrogiego reżimu.
Aż trudno uwierzyć, że ostatni leśny żołnierz Józef Franczak „Lalek” zginął w walce w 1963 roku. Gdy moje pokolenie wzrastało, uczęszczało do szkół, ci cisi bohaterowie oddawali życie.
Wzruszająco brzmiały akordy dawnych piosenek śpiewanych niegdyś przez znane zespoły. Młodzi ostrołeccy wykonawcy z klubu „Oczko” pięknie zaśpiewali piosenki opiewające żonierski los „Gdzie są kwiaty z tamtych lat”, „Biały Krzyż” czy „Wolność”.
Data 1 marca, kiedy w całym kraju zainaugurowano obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych nie jest przypadkowa. Tego dnia w 1951 roku w mokotowskim więzieniu komuniści strzałem w tył głowy zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia WIN Wolność i Niezawisłość Pł. Łukasza Cieplińskiego „Pługa” i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.
Powojenna konspiracja niepodlegościowa była, aż do powstania Solidarności, najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobc narzuconego reżimu komunistycznego. Ponad pół miliona ludzi tworzyło społeczność Zołnierzy Wyklętych. W roku największej aktywności zbrojnego podziemia w 1945 roku działało w nim bezpośrednio 180-200 tysięcy konspiratorów. Ponad 20 tysięcy z nich walczyło w oddziałach partyzanckich. Kilkaset stanowili ludzie zapewniający partyzantom aprowizację, wywiad, schronienie i łączność. Doliczyć trzeba jeszczce około 20 tysięcy uczniów z podziemnych organizacji młodzieżowych, sprzeciwiającym się komunistom.
Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych trwają w różnych miastach kraju. Odbywają się okolicznościowe wystawy, spotkania oraz Msze Święte sprawowane w intencji Ojczyzny i poległych za Nią bohaterów.
Bożena Chojnacka
Zdjęcia z obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce ze strony www.moja-ostroleka.pl
