Barbara Kulpa, Halina Kalitka i Maria Bielska - obecne kierowniczki artystyczne zespolu
Barbara Kulpa, Halina Kalitka i Maria Bielska – kierowniczki artystyczne zespołu Krakowianki i Górale

Maria Bielska znana jest od wielu lat nowojorskiej Polonii  ze swojej działalności na wielu obszarach. Harcmistrzyni i referentka Zuchów w Komendzie Chorągwi, ekspert w dziedzinie folkloru, tradycji i obrzędów ludowych, zasiada w zarządzie Stowarzyszenia Marii Skłodowskiej – Curie, w kole Polish-American Teacher’s Association przy Fundacji Kościuszkowskiej jako organizatorka programów dla dzieci oraz w Pułaski Parade Committee. Za swoją aktywność uchonorowana w konkursie Wybitny Polak w USA 2014 w kategorii Osobowość.

Do wymienionych obszarów zainteresowań należy dodać jeszcze jedną pasję Pani Marii – taniec. O swoich działaniach związanych z ludowym polskim tańcem, z zespołem Krakowianki i Górale oraz Polish- American Folk Dance Company, rozmawia z Martą Kustek.

Angażuje się Pani w tak wiele ciekawych polonijnych projektów, harcerstwo, zuchy, jak to się stało, że znalazła Pani jeszcze czas na pracę w zespole Krakowiacy i Górale? 

W latach 80-tych pani Nadia Gryziec prowadząca ten zespół poprosiła mnie o pomoc przy organizowaniu jego zimowych i wiosennych spektaklów. W tym czasie Stanley Pelc, choreograf zespołu był także kierownikiem grupy Polish American Folk Dance Company, do którego należałam i dla którego pisałam skecze ludowe. Potrafiliśmy razem współpracować na różnych obszarach tworząc bardzo ciekawe i bogate przedstawienia. Po odejściu pana Pelca, kierownictwo zespołu obejmowali inni choreografowie, i minęło kilkanaście lat, aż wróciłam do Krakowianek. Obecnie, pani Elżbieta Hetnar jest dyrektorką zespołu, a twórczą pracą kierują trzy osoby: Barbara Kulpa jako choreograf, Halina Kalitka akompaniuje na fortepianie i uczy śpiewu, a ja piszę scenki ludowo-obyczajowe, przeważnie na tle historii i tradycji polskich. Dwie młode asystenki, Joanna Bis oraz Natalia Hetnar,  pomagają nam w przeprowadzeniu zajęć.

Od kiedy istnieją Krakowianki i Górale? 

Krakowianki i Górale zostały założone w 1938 roku przez Towarzystwo Św. Barbary przy Parafii Św. Stanisława Kostki na Greenpoincie w Nowym Jorku. Grupa przynależy do szkoły parafialnej St. Stanislaw Kostka Academy przy Newell St. Proboszcz Ks. Marek Sobczak jest oficjalnym opiekunem zespołu. Lekcje tańca odbywają się w każdą środę popołudniu. Krakowianki i Górale podzielone są na trzy grupy – najmłodszą, średnią i starszą, każda ma godzinne zajęcia z tańca, śpiewu i historii folkloru.

Od początku swojego istnienia zespół jest ambasadorem polskiej kultury. Bierze czynny udział w życiu parafii uczestnicząc w ludowych strojach w wielu uroczystościach i Mszach.  Grupa występowała na różnych występach o ogólnoświatowym zasięgu,  w telewizjach, co roku Krakowianki i Górale maszerują w Paradzie Pułaskiego. Z okazji 50- lecia istnienia Krakowianek i Górali,   w 1988 r.  zespół został zaproszony do Białego Domu w Waszyngtonie i przyjęty przez prezydenta Johnson’a. Ponadto występował kilkakrotnie w Brooklyńskim Ratuszu na zaproszenie szefowej dzielnicy, Marty Markowitz, tam też był wyróżniony w ramach Polish Heritage Day – Dnia Polskiego Dziedzictwa.

DSC_1587

Jakie znaczenie dla dzieci ma według Pani taniec ?

Taniec ma ogromną wartość w życiu młodych ludzi – umożliwia dzieciom wyrażenie swojej twórczości, a zarazem wyzwala nadmiar energii. Po całym dniu w szkole z radością biegną potańczyć. Nawiazują się przyjaźnie, wyrabia się dyscyplina zewnętrzna i wewnętrzna. I fakt, że nie każdy jest cudownym tancerzem, a nawet czasem ma dwie “lewe” nogi, nie ma tu znaczenia. Można tańczyc i nie być “doskonałym” tancerzem. Chodzi o to, żeby swoją własną osobą tworzyć wspólne dzieło sztuki.

Jest Pani również członkiem Polish American Folk Dance Company. Na czym polega ta współpraca?

Do Polish American Folk Dance Company wstąpiłam wraz z mężem, który poprzednio tańczył w Zespole Mateusz Dance Circle, w roku 1972. Występowałam z zespołem na wielu scenach w Nowym Jorku, a także na festiwalach w San Francisco, Filadelfii, Chicago, Detroit, Montrealu, Miami,  jak i  na kilku festiwalach w Rzeszowie. Prowadziłam w grupie naukę śpiewu, pisałam piosenki i scenki ludowe, takie jak Kolędnicy, Andrzejki czy Dożynki,  grałam na autentycznym rzeszowskim instrumencie – cymbałach oraz prowadziłam konferansjerkę na wielu występach. Opracowałam  Ludowe Pokazy Mody Zespołu w Nowym Jorku, oraz na festiwalach  w Amerykańskiej Częstochowie,  w Garden Art Center, NJ, czy Riverside Ethnic Festival w Manhattanie. Prowadziłam też w ramach zespołu kilka warsztatów ludowych, m.in. w Fundacji Kościuszkowskiej, w Konsulacie RP w Nowym Jorku, jak i w różnych muzeach czy bibliotekach w całej metropolii.

DSC_1596

 

Pani pasję do tańca i ludowych polskich tradycji widać również w działaniach wydawniczych. Wspólnie z Janiną Dobkowską opracowała Pani śpiewnik wraz z płytą CD pt. “Two Friends Went A’Dancing”. Jakie utwory można w nim znaleźć? 

Książka pod tytułem “Two Friends Went A’Dancing” została specjalnie  napisana dla dzieci polskiego pochodzenia w dwóch językach. Mogą z niego korzystać zarówno dzieci, jak i nauczyciele, kierownicy zespołów, organizatorzy festiwali etniczno-kulturalnych, rodziny i wielbiciele tańca. Wszystkie piosenki – zabawy są przetłumaczone na język angielski, ponieważ wiemy, że często dzieci śpiewają piosenki ludowe po polsku, a nie mają pojęcia,  co znaczą słowa piosenek. Gorąco namawiamy rodziców i dziadków do skorzystania z tych opracowań, bazując na nich mogą  przybliżyć dzieciom czy wnukom polski folklor, przybliżyć jego historię.

Do książki nagrałyśmy także płytę DVD, na której zespół Krakowianek i Górali tanecznie ilustruje gry i zabawy. W książce znajdują się nuty na fortepian lub skrzypce, chwyty na gitarę oraz dokładny opis kroków tańca według typowego opracowania rytmicznego. Janina Dobkowska jest nauczycielką tańca, tańczyła też w Zespole Polish American Folk Dance Company, więc posiada ogromne doświadczenie w tym zakresie.

Jako dodatek do książki, opracowałyśmy też książeczkę do kolorowania, w której znajdują się wzory ludowe dopasowane do każdego pląsu czy tańca.

Gdzie można kupić książkę?

Można ją zamówić przez nasz portal internetowy polishkidsdance.com, w sklepach internetowych Polartcenter.com oraz madrobinmusic.com  – dance resource center for music teachers. Informacje o zakupie książki zamieszczone są również na portalu Fundacji Kościuszkowskiej w sekcji księgarnia www.thekf.org oraz na portalu Parady Pułaskiego: pulaskiparade.org Mamy klientów z wielu stanów Ameryki, nawet z Alaski,  a także z  Kanady, Anglii, Irlandii, Australii i Nowej Zelandii. Otrzymałyśmy wiele miłych komentarzy na temat doskonałego opracowania tanecznego jak i jakości tłumaczenia.

Jakie plany na przyszłość, czy przygotowuje Pani jakieś nowe projekty? 

Jeżeli chodzi o Krakowianki i Górale potrzebujemy więcej kompletów strojów ludowych w mniejszych rozmiarach, marzymy też o zakupieniu autentycznych strojów z Opoczna dla naszych małych tancerzy.  Mamy komplety strojów Krakowskich, Rzeszowskich, Lubelskich, Góralskich i Łowickich. Ale przy niektórych strojach z innych regionów, czasem musimy się sporo nakombinować żeby skompletować całość! Domowymi sposobami dorabiamy części strojów dla poszczególnych układów tanecznych – np. same wykonujemy fartuszki kurpiowskie, lub czapki zbójnickie, pożyczamy niektóre stroje od Polish American Folk Dance Company, szyjemy, kleimy, malujemy aby nasi tancerze wyglądali autentycznie!

Również razem z panią Janiną Dobkowską jesteśmy w trackie opracowania następnej książki, poświęconej polskim legendom i obrzędom ludowym, również w dwóch językach, wraz z pomysłami majsterkowania i gotowymi pokazami scenicznymi.

Życzę powodzenia w realizacji wszystkich planów i dziękuje za rozmowę!

 

Rozmawiała: Marta Kustek
Zdjęcia: Archiwum zespołu Krakowianki i Górale

 

DSC_1618
DSC_1586

 

DSC_1573

 

DSC_1582

 

DSC_1570

 

DSC_1567

Poprzedni artykuł„Bardzo lubię czytać po polsku!”
Następny artykuł„Zaproszenie do Polski!” – IV edycja konkursu „Być Polakiem” dla polonijnej młodzieży

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj